Nhân dịp năm Quý Mão 2023, chúng tôi xin được gửi tới độc giả bài viết về cuộc đời đầy những điều phi người của vị HLV lừng danh Jose Mourinho.
Jose Mourinho sinh ngày 26/1/1963 - Tuổi Quý Mão. Và nhân dịp Tết nguyên đán khai xuân Quý Mão 2023, chúng tôi xin được gửi tới quý bạn đọc bài viết về cuộc đời của "Người đặc biệt". Chúc quý vị có một năm mới an khang, thịnh vượng và bình an.
Mourinho tên đầy đủ là Jose Mario dos Santos Felix Mourinho. Ông sinh ngày 26/1/1963 (59 tuổi) tại Setubal (Bồ Đào Nha) trong một gia đình trung lưu. Cha ông - Mourinho Felix - cũng là một cựu cầu thủ và sau này trở thành huấn luyện viên. Mẹ ông - bà Maria Julia - là một giáo viên tiểu học.
Ít ai biết rằng trước khi trở thành một HLV bóng đá, cậu bé Jose ngày ấy cũng đã từng ước mơ được nối nghiệp quần đùi áo số của cha mình.
Tuy nhiên, sau khi tốt nghiệp học viện, việc không có đủ sức mạnh và tốc độ cũng như thể lực cần thiết đã khiến cho Mourinho không thể phát triển được. Chính vì vậy, ông đã lựa chọn việc trở thành một HLV bóng đá để có thể tiếp tục đam mê của mình với môn túc cầu.
Để khởi đầu sự nghiệp, ông tham dự các khóa đào tạo huấn luyện được tổ chức bởi Liên đoàn bóng đá Anh và Scotland. Từ đây, Mourinho đã tìm cách xác định lại vai trò của huấn luyện viên trong bóng đá bằng cách pha trộn lý thuyết với các kỹ năng vận động viên và kỹ thuật tâm lý.
Và mọi thứ chỉ thực sự bắt đầu với nhà cầm quân người Bồ từ năm 1992, sau khi ông trở thành thông dịch viên của tân thuyền trưởng Sporting Lisbon năm đó là Bobby Robson. Chính sự kiện này đã tạo điều kiện cho Mourinho có nhiều cơ hội để lắng nghe cũng như học hỏi thêm nhiều về chiến thuật.
Cho tới tận năm 1996, Jose Mourinho chuyển tới Barcelona cùng Sir Robson như một nhân vật nổi bật trong đội ngũ nhân viên với việc thông dịch tại các buổi họp báo, lập kế hoạch các buổi tập luyện và giúp đỡ các cầu thủ thông qua tư vấn và phân tích chiến thuật của đối phương.
Tuy nhiên, vào mùa giải sau đó, ông Robson đã chuyển sang một CLB khác và lần này, Mourinho đã lựa chọn ở lại CLB xứ Catalunya để làm việc. Thời điểm đó, người tiếp quản chiếc ghế nóng là Louis van Gaal và việc được làm trợ lí của "bông Tuy-líp thép" đã khiến cho chiến lược gia người Bồ học hỏi được vô vàn điều quý giá.
Càng ngày, sự tin tưởng của ông Van Gaal với người trợ lý của mình càng lớn và dần dần Mourinho bắt đầu được làm việc nhiều hơn với hệ thống chiến thuật bóng đá đỉnh cao. Đáng nói nhất là việc "Người đặc biệt" sau này được giao cho quản lý đội Barca B và một số trận giao hữu của đội chính thức.
Tháng 9/2000, Benfica quyết định chấm dứt hợp đồng trước thời hạn với HLV Jupp Heynkes và bổ nhiệm Jose Mourinho làm HLV trưởng. Kể từ đây, ông chính thức dấn thân vào sự nghiệp đầy thăng trầm, thành công lắm nhưng với cá tính ngang ngược của mình thì Mourinho cũng để lại không ít tai tiếng.
Tuy nhiên, việc quá non nớt với cương vị mới đã khiến Mourinho sớm bị Benfica sa thải sau vỏn vẹn 9 trận đấu. Và phải mãi cho tới tháng 4 năm 2001, nhà cầm quân người Bồ mới có thể tìm được công việc mới ở đội bóng Uniao de Leiria tại giải VĐQG Bồ Đào Nha.
Dù vậy, với tố chất hơn người, Jose Mourinho đã nhanh chóng đúc rút kinh nghiệm từ những sai lầm trong quá khứ. Từ đó, chiến lược gia sinh năm 1963 đã giúp De Leiria lọt top 5 giải VĐQG ngay mùa đầu tiên dẫn dắt - Thành tích tốt nhất của đội bóng này.
Mọi thứ chưa dừng lại khi mà ở mùa giải sau, Uniao de Leiria còn cạnh tranh hẳn chức vô địch dù bất thành. Chính những màn trình diễn ấn tượng ấy đã khiến Jose Mourinho nhận được sự chú ý từ nhiều đội bóng hàng đầu thế giới.
Và rồi điều gì cần đến cũng đã phải đến khi mà Mourinho được Porto bổ nhiệm trở thành tân thuyền trưởng vào tháng 1 năm 2002. Dù chỉ gắn bó 2 mùa giải nhưng nhà cầm quân người Bồ đã biến đội chủ sân Dragao thành một thế lực mới ở châu Âu.
Đỉnh cao là mùa giải năm 2003/04 khi mà Porto cùng Mourinho đã gặt hái "cú ăn 3" huyền thoại là Liga NOS, Cúp Quốc gia Bồ Đào Nha và đặc biệt nhất phải nói tới UEFA Champions League năm đó.
Thành công vượt bậc của Mourinho ngay lập tức khiến ông có một tấm vé bay thẳng tới London để dẫn dắt Chelsea - Đội bóng vừa được vị tỷ phú Roman Abramovich mua lại và đầu tư rất nhiều tiền với hy vọng biến đây trở thành thế lực mới của nước Anh.
Trong cuộc họp báo ngày nhậm chức, chính Mourinho cũng đã tự vỗ ngực nhận mình là "Người đặc biệt" - Danh xưng đã theo vị chiến lược gia này tới suốt phần còn lại của sự nghiệp cầm quân của mình.
Ngay mùa đầu tiên (2004/05), Mourinho giúp Chelsea vô địch Ngoại hạng Anh. Đây là chức vô địch đầu tiên của The Blues trong kỷ nguyên Premier League và cũng là lần VĐQG Anh đầu tiên của CLB này kể từ mùa 1954/55. Mùa sau đó, ông giúp Chelsea bảo vệ thành công ngôi vương Premier League và trở thành CLB thứ hai làm được điều này (sau MU).
Sau khi giúp Chelsea đạt đến đỉnh vinh quang, Jose Mourinho lại tiếp tục khiến cả thế giới phải kinh ngạc khi cùng Inter Milan đoạt "ăn 3" thần thánh ở mùa giải 2009/10. Tính đến thời điểm hiện tại, đây là ‘cú ăn ba’ duy nhất mà một CLB bóng đá của Italia từng sở hữu. Chức vô địch Champions League 2009/10 cũng là ‘xưng vương’ giải đấu danh giá nhất châu Âu đầu tiên của Nerazzurri kể từ mùa 1964/65.
Để rồi ở mùa giải 2011/12, Mourinho giúp Real Madrid vô địch La Liga với 100 điểm và 121 bàn thắng - Một kỷ lục ở Tây Ban Nha mà chưa từng một CLB nào làm được tính cho tới thời điểm hiện tại.
Có thể khẳng định, trong sự nghiệp cầm quân của mình thì Chelsea và Mourinho có một mối duyên kỳ lạ. Mùa 2014/15, một lần nữa "Người đặc biệt" lại trở về Stamford Bridge trong sự hân hoan của những người hâm mộ đội bóng này.
Để rồi với những Diego Costa, Eden Hazard hay Cesc Fabregas,... The Blues năm đó một lần nữa đặt cả nước Anh dưới "gót giày" cũng như đánh dấu lần thứ 3 nâng cao chiếc cúp Premier League của Jose Mourinho.
Thế nhưng niềm vui ngắn chẳng tày gang, Jose Mourinho bị sa thải ở ngay mùa giải sau đó và được Manchester United đón về làm HLV trưởng. Trong hơn 2 mùa giải dẫn dắt Quỷ đỏ, Mourinho cũng không giúp được đội chủ sân Old Trafford gặt hái được gì đáng kể ngoài chiếc cúp UEFA Europa League.
Sau đó thì Jose Mourinho trở thành thuyền trưởng của Tottenham nhưng cũng không thể giúp Spurs tìm kiếm được bất kỳ danh hiệu nào. Mùa 2021/22 vừa rồi, ông bắt đầu dẫn dắt AS Roma và đăng quang tại Europa Conference League. Đây là chức vô địch châu Âu đầu tiên mà Roma từng giành được.
Roma cũng trở thành CLB đầu tiên ‘xưng vương’ tại UEFA Conference League. Bản thân Mourinho trở thành HLV đầu tiên giành cả Champions League, Europa League lẫn Conference League. Hiện tại, chiến lược gia người Bồ vẫn đang làm việc tại đội bóng nước Ý và có vẻ như cuộc sống của ông tại thành Rome vẫn đang vô cùng hạnh phúc.
Dù đã trải qua một sự nghiệp đầy thăng trầm cấp CLB nhưng có lẽ, sẽ là một thiếu sót rất lớn nếu như Jose Mourinho không kết thúc sự nghiệp của mình mà chưa thể dẫn dắt một ĐTQG nào.
Mourinho lên tiếng, rõ tương lai dẫn Bồ Đào Nha sau World Cup 2022
Trịnh Sơn
